Κοινωνικές δομές-Πρόνοια-Εθελοντισμός
Στο στόχαστρο των μνημονιακών πολιτικών βρέθηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια οι κοινωνικές δομές, ακολουθώντας τη συνολική διολίσθηση του κράτους πρόνοιας.
Την ίδια ώρα, οι δήμοι “χρεώνονταν” όλο και περισσότερες αρμοδιότητες, χωρίς όμως να τους διατίθενται οι απαιτούμενοι πόροι για να αντεπεξέλθουν. Συνέπεια αυτής της στρεβλής κατάστασης ήταν η αδυναμία να υποστηριχτούν ουσιαστικά όλοι εκείνοι που βρέθηκαν να πλήττονται βαρύτερα από την οικονομική-ανθρωπιστική κρίση.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, έσφιξε ακόμα περισσότερο ο κλοιός γύρω από τους νέους, που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους αναζητώντας στα μεγάλα αστικά κέντρα ή στο εξωτερικό ένα καλύτερο μέλλον. Κι εδώ φάνηκε, σε μεγάλο βαθμό, η ανεπάρκεια του δήμου Ορεστιάδας, που αφενός δεν αξιοποίησε τις λίγες, έστω, δυνατότητες που είχε να δημιουργήσει θέσεις εργασίας ή έστω τις προϋποθέσεις για να αναπτυχθούν αυτές, αφετέρου έμεινε απλός θεατής στη δημογραφική κατάρρευση που παρουσιάζει ο δήμος Ορεστιάδας, κάνοντας απλά θλιβερές διαπιστώσεις για την καταγεγραμμένη πληθυσμιακή συρρίκνωση του τόπου.
Στις παράπλευρες επιπτώσεις της μεγάλης φυγής των νέων, ο αυξανόμενος αριθμός των ηλικιωμένων ατόμων που έμειναν πίσω, χωρίς οικογενειακά στηρίγματα και φροντίδα. Η ανάγκη ίδρυσης γηροκομείου, που επανειλημμένα τέθηκε από τις παρατάξεις του δημοτικού συμβουλίου, δε φαίνεται να απασχόλησε ποτέ σοβαρά τη δημοτική αρχή. Η δημιουργία ενός τέτοιου κέντρου φροντίδας ατόμων της τρίτης ηλικίας έπρεπε να αποτελέσει προτεραιότητα, όπως και η αναβάθμιση των ΚΑΠΗ του δήμου, με περισσότερες δράσεις και προγράμματα. Περιθώρια βελτίωσης υπάρχουν και σε άλλες δομές του δήμου, όπως είναι οι δομές του ΚΚΠΑΑΔΟ, που θα πρέπει να επιδείξουν μεγαλύτερη εξωστρέφεια προς όφελος των δημοτών.
Με μία κοινωνική δομή θα έπρεπε να δώσει διέξοδο ο δήμος Ορεστιάδας και στα θύματα έμφυλης βίας, ο πραγματικός αριθμός των οποίων τρομάζει, αρκεί να αναλογιστεί κάποιος ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία για την Ε. Ε., μία στις τρεις γυναίκες έχει υποστεί σωματική βία και μία στις δύο έχει δεχθεί ψυχολογική ή λεκτική βία. Το ζήτημα απαιτεί θάρρος και ειλικρίνεια, απαιτεί επίσης υποστήριξη προς τις γυναίκες και τα παιδιά τους, που βρέθηκαν ή συνεχίζουν να βρίσκονται σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Ένα Κέντρο που θα μπορούσε να παρέχει στέγαση, σίτιση, ασφάλεια, συμβουλευτική και ολοκληρωμένη ψυχοκοινωνική υποστήριξη στα θύματα, θα ήταν ένα πρώτο βήμα.
Εθελοντισμός
Το κομμάτι του οργανωμένου εθελοντισμού στον δήμο Ορεστιάδας έμεινε κενό γράμμα. Παρότι το γραφείο Εθελοντισμού ιδρύθηκε και διαφημίστηκε με όμορφα λόγια και υποσχέσεις από τη δημοτική αρχή, τελικά ξεθώριασε πάρα πολύ γρήγορα και σήμερα κανείς δεν το θυμάται. Ξεχάστηκαν και έληξαν πολύ γρήγορα και οι ελάχιστες πρωτοβουλίες που είχαν αναληφθεί, όπως το Κοινωνικό Φροντιστήριο, που κατέβασε ρολά έναν χρόνο μετά την έναρξη λειτουργίας του, παρότι η ανάγκη ύπαρξής του παραμένει.
Ο δήμος οφείλει να παίξει τον ρόλο του συντονιστή στην αποτελεσματική οργάνωση εθελοντικών ομάδων, που δρουν με αλληλεγγύη και ανιδιοτέλεια προς όφελος της κοινωνίας, χωρίς η δράση αυτή να υποκαθιστά θέσεις εργασίας ή δομές του κράτους πρόνοιας . Οφείλει να βρίσκεται δίπλα και στις αυτοοργανωμένες ομάδες ή στα άτομα που ενεργούν εθελοντικά, παρέχοντάς τους υλική ή ηθική υποστήριξη, αντί να τους αγνοεί ή να τους αντιμετωπίζει με θυμηδία.
Οι εθελοντικές ομάδες μπορούν να αποτελέσουν τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα σε απομονωμένες κοινωνικές ομάδες και την τοπική κοινωνία, μπορούν να προτείνουν και να συμβάλλουν καθοριστικά σε περιβαλλοντικές παρεμβάσεις ή παρεμβάσεις εξωραϊσμού, μπορούν να δράσουν σε πολλά ακόμα πεδία, ειδικά εάν έχουν τη συνδρομή των αρμόδιων υπηρεσιών και δομών αλλά και επιστημονική καθοδήγηση.
Για τα ΑμεΑ
Ύψιστης σημασίας και καθρέφτης ευαισθησίας ενός δήμου είναι η μέριμνά του για τα ΑμεΑ. Η δυνατότητα πρόσβασής τους σε κάθε δημοτική υπηρεσία, σε κάθε σχολείο και γυμναστήριο είναι εκ των ων ουκ άνευ υποχρέωση. Δεν τιμά, για παράδειγμα, μία δημοτική αρχή η εικόνα των “καταπατημένων” διαδρόμων για τυφλά άτομα, που κατασκευάστηκαν στο κέντρο της Ορεστιάδας, ουδέποτε όμως ελέγχθηκε από τον δήμο εάν αυτοί είναι ανοιχτοί σε όλο το μήκος τους. Είναι κοινό μυστικό ότι δεν είναι!
Θα ήταν επίσης χρήσιμο και προπαντός δίκαιο για τα ΑμεΑ αλλά ακόμα και για τους γονείς που κινούνται στα πεζοδρόμια της πόλης με τα παιδικά καροτσάκια, να βρίσκουν ανοιχτές τις ράμπες που έχουν κατασκευαστεί για τη διευκόλυνσή τους. Και παρότι δεν είναι αρμοδιότητας του δήμου η βεβαίωση των παραβάσεων στάθμευσης μπροστά ή επάνω στα συγκεκριμένα σημεία, ουδείς θα μπορούσε να μέμψει τη δημοτική αρχή εάν ζητούσε τη συνεργασία της Τροχαίας, συγκεκριμένα για τις περιπτώσεις αυτές.
Εξίσου χρήσιμο και δίκαιο θα ήταν να προβλεφθεί η διαμόρφωση χώρων παιχνιδιού εντός των παιδικών χαρών ή πάρκων για τα παιδιά ΑμεΑ. Και για όλα τα άλλα χρήσιμα και δίκαια που οφείλει να εξασφαλίσει η δημοτική αρχή για τα άτομα με αναπηρία, θα πρέπει να επιδιώξει στενότερη συνεργασία με τους ίδιους τους εκπροσώπους τους και τις οικογένειές τους.
ΡΟΜΑ
Η κοινωνική ομάδα των ΡΟΜΑ ήταν και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας. Κατά γενική παραδοχή, οι όποιες προσπάθειες πλήρους ένταξής τους στο κοινωνικό σύνολο προσκρούουν σε πολυπαραγοντικά εμπόδια, ενώ οι όποιες δεσμεύσεις απέναντί τους είναι συνήθως προεκλογικού χαρακτήρα, που μετά την κάλπη… παραγράφονται. Η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους, όμως, είναι πρωταρχικής προτεραιότητας και βασική προϋπόθεση για τον απεγκλωβισμό τους από το περιθώριο στο οποίο συνήθως βρίσκονται. Η εκπαίδευση, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός είναι επίσης “εργαλεία” για την κοινωνική ενσωμάτωσή τους, και σε αυτά θα πρέπει να επενδύσουν και οι δομές του δήμου που εμπλέκονται στη διαχείριση προγραμμάτων που αφορούν τους ΡΟΜΑ, όπως Κέντρο Κοινότητας. Ειδικά για τους ΡΟΜΑ δημότες και μόνιμους κατοίκους του δήμου, ο όποιος σχεδιασμός δράσεων προς την κατεύθυνση της αφομοίωσής τους θα πρέπει να γίνει σε στενή συνεργασία και με τη συμβολή μελών της κοινότητάς τους, που κατάφεραν να υπερβούν το κατεστημένο, ώστε η εμπειρία αυτής της υπέρβασης να δείξει τον δρόμο και στους υπόλοιπους.
*Για προτάσεις – παρατηρήσεις σχετικά με τις προγραμματικές θέσεις, επικοινωνείστε μαζί μας στο: contact@einaistoxerimas.gr