Αναμφισβήτητα, ο πρωτογενής τομέας αποτελεί τον βασικό πυλώνα οικονομίας της περιοχής μας. Περισσότεροι από 5000 άνθρωποι στον δήμο μας απασχολούνται άμεσα με την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή, ενώ άλλοι τόσοι εμπλέκονται στο στάδιο της μεταποίησης και της εμπορίας των αγροτοκτηνοτροφικών προϊόντων, όπως και με επαγγέλματα που έμμεσα σχετίζονται με τον αγροτικό κόσμο (εμπόριο γεωργικών μηχανημάτων, συνεργεία, πρατήρια καυσίμων, κ.α.)
Δυστυχώς, κατά τη μνημονιακή δεκαετία, το αγροτικό εισόδημα παρουσίασε ραγδαία μείωση και εξώθησε πολλούς αγρότες και κτηνοτρόφους σε αδιέξοδο και, τελικά, στην εγκατάλειψη της επαγγελματικής τους δραστηριότητας. Όλο αυτό το αρνητικό περιβάλλον, και για τον πρωτογενή τομέα, είχε ως συνέπεια την απώλεια πολλών θέσεων εργασίας, με επακόλουθο τη φυγή πολλών νέων, κυρίως, ανθρώπων, σε ορισμένες περιπτώσεις και ολόκληρων οικογενειών από τον τόπο τους.
Η απαξίωση χρόνων και η απουσία σοβαρής στρατηγικής και, προπάντων, θέλησης να παραμείνει σε λειτουργία και σε παραγωγή το εργοστάσιο ζάχαρης Ορεστιάδας, οδήγησαν, τελικά, στο κλείσιμό του, με εξαιρετικά αμφίβολη, πλέον, την προοπτική επαναλειτουργίας της μονάδας που για δεκαετίες έβαζε την Ορεστιάδα στον χάρτη των περιοχών με σημαντική παραγωγική δραστηριότητα. Μαζί με το εργοστάσιο, χάθηκε και η καλλιέργεια του τεύτλου, από την οποία, εκτός από τους ίδιους τους παραγωγούς, είχαν σημαντικά οφέλη και μία σειρά άλλων επαγγελματιών που εμπλέκονταν σε όλη την οικονομική αλυσίδα της τευτλοκαλλιέργειας.
Είχε προηγηθεί το “τέλος” των καλλιεργειών καλαμποκιού, πατάτας και άλλων αγροτικών προϊόντων που στήριξαν για δεκαετίες την τοπική αγροτική οικονομία. Οι αγρότες, σταδιακά, οδηγούνται στη μονοκαλλιέργεια, η οποία στο μέλλον θα επιφέρει ανυπολόγιστες επιπτώσεις, τόσο στα αγροτικά εισοδήματα όσο και στο περιβάλλον.
Δυστυχώς, από τα “αναπτυξιακά οράματα” των δημοτικών αρχών απουσιάσαν οι ιδέες και οι στοχεύσεις για τον συντονισμό και τη σύμπραξη δυνάμεων που θα μπορούσαν να υλοποιήσουν έναν σχεδιασμό-ανάχωμα σε αυτή την κατάρρευση.
Η δημιουργία μεταποιητικών μονάδων θα μπορούσε να είναι ένα πεδίο δράσης με θετικά αποτελέσματα, αφού και νέες θέσεις εργασίας θα έδινε και την υπεραξία του αγροτικού προϊόντος θα κρατούσε στην τοπική οικονομία, αποδίδοντάς την, μάλιστα, πολλαπλασιαστικά.
Μια δημοτική αρχή με αντανακλαστικά θα είχε προ πολλού ανταποκριθεί σε έναν άλλο ρόλο από αυτόν του νωθρού θεατή. Θα έπρεπε, με σοβαρότητα, σύγχρονο πνεύμα και στρατηγική, να περάσει στη δράση, για να διεκδικήσει σθεναρά όλες εκείνες τις διευκολύνσεις και τα μέτρα που θα αναζωογονούσαν τον πρωτογενή τομέα, τον βασικό και αναντικατάσταστο κρίκο της αλυσίδας της τοπικής οικονομίας.
Ο δήμος που οραματιζόμαστε εμείς και πιστεύουμε πως Είναι στο Χέρι μας να αναλάβει πρωτοβουλίες την επόμενη ημέρα, θα εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για την αναγέννηση του πρωτογενή τομέα.
Πρωτοβουλίες χαμηλού κόστους
Δημιουργία γραφείου αγρότη που θα λειτουργεί καθημερινά για την ενημέρωση και τον συντονισμό των αγροτών. Θα βρίσκεται σε συνεχή συνεννόηση με τη Διεύθυνηση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ), τον ΟΠΕΚΕΠΕ και κάθε άλλο αρμόδιο φορέα ή υπηρεσία που έχουν ως αντικείμενό τους τον πρωτογενή τομέα. Θα αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους παραγωγούς και τον δήμο. Θα καταρτίσει μητρώο παραγωγών και παραδοσιακών προϊόντων, στο οποίο θα μπορεί να έχει πρόσβαση οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος, μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του δήμου. Με τον τρόπο αυτό θα υπάρχει η δυνατότητα να γνωρίζει οποιοσδήποτε τι παράγει ο τόπος. Θα μπορεί να μεσολαβεί, να συμπληρώνει και να υποδεικνύει στην Περιφέρεια ΑΜΘ, τα σημεία στα οποία θα πρέπει να γίνεται εντατικότερη η καταπολέμηση των κουνουπιών.
Υποστήριξη για την οργανωμένη και χωρίς επιβάρυνση των παραγωγών συμμετοχή σε πανελλαδικές και διεθνείς εκθέσεις, για την ολοκληρωμένη προβολή των τοπικών προϊόντων.
Αναβάθμιση της “πράσινης λαϊκής” και η λειτουργία της σε κεντρικό σημείο της πόλης, όπου παραγωγοί και οικοτέχνες θα διαθέτουν τα προϊόντα τους στο καταναλωτικό κοινό χωρίς μεσάζοντες, δημιουργώντας σχέσεις εμπιστοσύνης και σεβασμού μεταξύ παραγωγού-καταναλωτή. Το παράδειγμα της Ιταλίας θα μπορούσε να αποτελέσει “οδηγό” για την “πράσινη λαϊκή” της Ορεστιάδας.
Δημιουργία “αγροτικής ακαδημίας” σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο, τους χειμερινούς μήνες, για την καλύτερη ενημέρωση των παραγωγών σε θέματα του αγροτικού τομέα.
Διεκδίκηση δημιουργίας δημόσιας αγροτικής σχολής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με γεωργικό ή και κτηνοτροφικό αντικείμενο, για την κατάρτιση νέων ανθρώπων.
Πρωτοβουλίες υψηλότερου κόστους
Κατάρτιση μελετών (σε συνεννόηση με ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ) για αγροτικά έργα προς ένταξη στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, μετά από ιεράρχηση των πραγματικών αναγκών του αγροτικού κόσμου του δήμου. Σε πρώτη προτεραιτότητα η υπογειοποίηση των γεωτρήσεων του κάμπου Ορεστκάδας, για την οποία υπάρχει έτοιμη μελέτη.
Γενναίες παρεμβάσεις μόνιμου χαρακτήρα στα κανάλια και στην αγροτική οδοποιία. Για τον σκοπό αυτό προτείνουμε τη δυνατότητα συνεργασίας και με τον Στρατό, δεδομένου ότι πολλές αρτηρίες του αγροτικού οδικού δικτύου οδηγούν σε στρατιωτικα φυλάκια.
Εκσυγχρονισμός γεωτρήσεων και αντλιοστασίων, με στόχο την μέγιστη ωφέλεια από την εξοικονόμηση ενέργειας.
Δημιουργία νόμιμων υδροληψιών στη βάση των πραγματικών αναγκών των αγροτών, σε σημεια που θα επιτρέπουν τον έλεγχο και την ορθή διαχείριση των υδάτων.
Περιβάλλον και αγρότης
Κρίσιμης σημασίας είναι η διαχείριση των συσκευασιών φυτοφαρμάκων. Το ζήτημα απαιτεί μεγάλη σοβαρότητα, εάν αναλογιστεί κάποιος το μέγεθος της οικολογικής καταστροφής που προκαλεί η ολιγωρία ή και αδιαφορία με την οποία αντιμετωπίζεται το συγκεκριμένο θέμα.
Προτείνουμε:
Τη συνεργασία με τα γεωπονικά γραφεία, με τα οποία είναι δυνατή η κατάρτιση και υλοποίηση ενός εναλλακτικού σχεδίου συγκέντρωσης και διαχείρισης των συσκευασιών αυτών, με ανταποδοτικά οφέλη για τους παραγωγούς αλλά και για όλους τους πολίτες. Είναι ο μόνος τρόπος για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της απειλητικής για το περιβάλλον κατάστασης που επικρατεί σήμερα, με την απερίσκεπτη διασπορά των συσκευασιών φυτοφαρμάκων σε κάθε πιθανό και απίθανο σημείο.
Τη δημουργία κατάλληλων χώρων για τον καθαρισμό των ραντιστικών μηχανημάτων, για την αποφυγή της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα.
Τη δημιουργία χώρων συγκομιδής και φυσικής επεξεργασίας των υπολειμμάτων σκόρδων στην κοινότητα της Βύσσας, ώστε να αποφεύγεται η καύση τους και η μη ελεγχόμενη εναπόθεσή τους σε διάφορα σημεία κοντά σε κατοικημένες περιοχές.
Εκτός αρμοδιότητας, αλλά επίμονης και σθεναρής διεκδίκησης από μέρους της δημοτικής αρχής θα πρέπει να είναι τα θέματα:
Μείωσης του ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια και στο πετρέλαιο
Επαναλειτουργίας του εργοστασίου ζάχαρης και επαναφοράς της τευτλοκαλλιέργειας.
Στήριξης των υφιστάμενων μεταποιητικών μονάδων, για την εξασφάλιση της συνέχισης λειτουργίας τους και περαιτέρω ανάπτυξής τους, με την οποία θα επιτευχθεί η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Πιστοποίησης τοπικών προϊόντων (π.χ. σκόρδου Βύσσας) και καταχώρησής τους στα προϊόντα ΠΟΠ, για την καλύτερη προώθησή τους στις διεθνείς αγορές.